Blog
Van intuïtie naar Efficiëntie: Planning is een combinatie van economie en psychologie
Dennis Ostendorf
Published on december 10, 2024
Wat hebben snelheid, intuïtie, emotie, ervaring, traagheid, rationeel denken en bewust handelen met elkaar gemeen?
Het zijn elementen die samenkomen als een mens een goede planning wil maken, met behulp van een systeem. Er is echter één grote maar: de elementen zijn hier en daar tegenstrijdig. Hoe kun je als logistieke partij profiteren van de combinatie van deze elementen en een handig plansysteem dat daarbij ondersteunt?
Transitie in logistiek: van intuïtief naar efficiënt
Wetenschappers leggen regelmatig tegenstrijdigheden bloot. Het is iets wat Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman ook doet, in zijn boek ‘Thinking, Fast and Slow’. Vanuit More Optimal zien we hierin een link naar de logistieke wereld waarin goed plannen essentieel is. In de logistieke sector is een transitie gaande van intuïtie naar efficiëntie. Die transitie is niet te maken zonder het slaan van een brug tussen economie en psychologie, precies zoals Kahneman aangeeft.
Menselijk denken bestaat uit 2 systemen
Wat Kahneman in zijn onderzoek concludeert is dat mensen zelden volledig rationeel handelen, iets waar veel economen wel vanuit gaan. Als More Optimal kunnen we alleen maar stellen dat dit dus ook niet voor planners geldt. Kahneman beschrijft dat het menselijk denken uit twee systemen bestaat:
- Systeem I: Snel, intuïtief, emotioneel en onderbewust.
- Systeem II: Traag, rationeel, en bewust.
Mens heeft voorkeur voor intuïtief en makkelijk
Het menselijk brein heeft van nature een voorkeur voor Systeem I, omdat dit minder energie kost. Wie naar Systeem II wil, zal hiervoor een inspanning moeten leveren, zodat rationeel nadenken binnen bereik komt en blijft.
Voor een goede planning is juist rationeel zijn belangrijk
Bij het maken van een goede planning is juist Systeem II noodzakelijk. Een planner moet objectief en gestructureerd beslissen welke opties het beste zijn binnen een complex geheel. Vertrouwen op ervaring en intuïtie (Systeem I) kan leiden tot ‘een’ plan, maar is dat ook het optimale plan? De meeste planners zijn net mensen en het is simpelweg niet haalbaar om de hele dag Systeem II actief te houden.
Zo helpt More Optimal
Het More Optimal platform neemt een groot deel van de Systeem II-activiteiten over. Dit geeft een planner de ruimte om zich richten op strategisch en creatief denken. Het platform helpt bij het beantwoorden van vragen zoals:
- Welke volgorde van stops resulteert in minder kilometers: A-B-C of A-C-B?
- Kan een medewerker nog een extra dienst aannemen zonder de arbeidstijdwetgeving te schenden?
- Als ik deze taak van machine X naar machine Y verplaats, wat is dan de impact op mijn totale productiekosten op deze dag?
Minder zorgen maken, werken aan creatieve oplossingen
Wanneer een applicatie bij elke beslissing alle consequenties doorrekent, hoeven planners zich minder zorgen te maken over overtredingen van regels of negatieve impact op KPI’s. Dit geeft planners de kans om zich volledig te richten op het bedenken van creatieve en innovatieve oplossingen. Ook kunnen ze deze direct zonder angst uitproberen, de kans op onvoorziene consequenties is er immers niet of nauwelijks.
Van Kahneman’s inzichten tot planners die waarde toevoegen
Wat de theorieën van Kahneman duidelijk maken is dat mensen van nature niet altijd de beste beslissingen nemen. Dat geldt zeker niet in een complexe en dynamische context waarin planning en scheduling centraal staan. Door technologie in te zetten die deze cognitieve valkuilen compenseert, maken we het mogelijk om consistent betere planningen te realiseren. More Optimal stelt planners in staat hun waarde toe te voegen waar het écht telt: in strategisch denken en het vinden van innovatieve oplossingen.
Kloof overbruggen tussen intuïtieve beslissingen en datagedreven optimalisatie
Het plannen van taken en middelen is meer dan alleen een optelsom van regels en vereisten. Ondernemers die succesvol willen zijn moeten ook continu afwegingen maken. Door de kracht van Systeem II te benutten, kan More Optimal helpen de kloof te overbruggen tussen intuïtieve beslissingen en datagedreven optimalisatie.